تابلو برق سیستم تهویه دود در پارکینگ‌ها، بخشی حیاتی از عملکرد ایمنی ساختمان در برابر آتش و گازهای سمی است. طراحی و اجرای آن باید مطابق با مجموعه‌ای از استانداردهای بین‌المللی مانند NFPA 70، NFPA 92 و نیز ضوابط مبحث ۱۳ و ۱۵ مقررات ملی ساختمان ایران انجام شود. در این مقاله، به الزامات کلیدی این مراجع پرداخته می‌شود.
۱. الزامات عمومی طبق NFPA 70 (National Electrical Code)
تأمین تغذیه اضطراری: تابلو برق باید امکان دریافت برق اضطراری از ژنراتور یا UPS را داشته باشد
درجه حفاظتی مناسب (IP): تابلو باید حداقل دارای درجه حفاظت IP54 برای پارکینگ نیمه‌سرپوشیده و IP65 برای پارکینگ‌های باز در معرض رطوبت باشد
ملاحظات نصب: ارتفاع مناسب نصب، تهویه کافی و دسترسی آسان در شرایط بحرانی ضروری است
جدا بودن مدارهای تهویه دود از مدارهای روشنایی یا عمومی
۲. الزامات عملکردی طبق NFPA 92 (Smoke Control Systems)
پاسخ اتوماتیک: تابلو باید در صورت دریافت سیگنال از سیستم اعلام حریق، فوراً تجهیزات تهویه را فعال کند
دسترسی به کنترل دستی: برای اپراتور در محل یا از طریق BMS
پایداری عملکرد در دمای بالا: استفاده از قطعات مقاوم به حرارت حداقل تا 85 درجه سانتی‌گراد
مانیتورینگ خطا: قطع فن، قطعی برق، خطای سنسور و… باید اعلام شود
۳. تطابق با مقررات ملی ساختمان ایران (مباحث ۱۳ و ۱۵)
طبق مبحث ۱۳: مدارهای ایمنی مانند تهویه دود باید مستقل، دارای سیستم ارتینگ مجزا و حفاظت شده در برابر اتصال کوتاه باشند
طبق مبحث ۱۵: سامانه‌های تهویه باید از طریق تابلوهای برق مجزا با قابلیت فرمان اضطراری طراحی شوند.
سیستم‌ها باید قابلیت عملکرد حتی پس از قطع برق عمومی را داشته باشند (ژنراتور یا باتری پشتیبان)
۴. چک‌لیست اجرایی برای مهندسین طراح و ناظر
آیا منبع تغذیه اضطراری در نظر گرفته شده؟
آیا هر فن تهویه دارای حفاظت مناسب در تابلو است؟
آیا نشانگرهای وضعیت و آلارم‌ها طراحی شده‌اند؟
آیا تست سناریوهای حریق پیش‌بینی شده‌اند؟
نتیجه‌گیری
استانداردسازی تابلو برق تهویه دود نه‌تنها به‌معنای افزایش ایمنی ساختمان در برابر حریق است، بلکه اجرای صحیح آن نشان‌دهنده بلوغ طراحی مهندسی و تطابق با قوانین الزامی کشور و بین‌الملل است. این موضوع باید با جدیت در فاز طراحی، تأمین تجهیزات و اجرای پروژه لحاظ شود.